Форумның (31 қаңтар және 1 ақпан) екі күні ішінде ЕАЭО елдерінің үкімет басшылары, сондай-ақ Әзербайжан, Иран және Өзбекстан өкілдері, халықаралық және отандық IT-компаниялар, сарапшылар, бизнес қауымдастықтың өкілдері және тіпті гуманоидты роботтар қатысады. Талқылаудың басты тақырыбы жасанды интеллект болады.
Форумда ЕАЭО елдерінің инновациялық даму және цифрлық күн тәртібінің перспективалары қарастырылады. VII іс-шара аясында «Industry 4.0 AI Battle» ауқымды бәсекесі жоспарланған, онда жасанды интеллект саласындағы стартаптар үздіктер атануға таласады, сонымен қатар Қазақстанның жетекші пайдалы қазбалар өндірушілері, өнеркәсіптік стартаптар, технопарктер мен технологиялық компаниялар өз жобаларын таныстырып, IT-экожүйесі саласындағы тәжірибелерімен бөліседі.
«Digital Almaty 2025 форумы сегіз жыл ішінде цифрлық технологиялардағы прогрессті талқылау және мемлекет, бизнес және ғылыми қауымдастық арасындағы ынтымақтастықты нығайту үшін тиімді алаң ретінде танылды.
Жаңа уақыт бізден жылдам өзгеретін цифрлық әлемге жедел бейімделуді талап етеді. 80-жылдары компьютерлердің жаппай таралуы басталды, ал 2000-жылдары смартфондар мен мобильді қосымшалар дәуірі басталды. Осы жаңашылдықтардың әрқайсысы әлемдік ЖІӨ-ні 7%-дан астамға арттырды. Бүгін біз жасанды интеллект дәуірінде өмір сүріп, дамып жатырмыз.
IDC аналитикалық компаниясының зерттеуіне сәйкес, 2030 жылға қарай ИИ-дің әлемдік экономикаға қосқан үлесі 20 триллион долларды құрауы мүмкін. Тек жасанды интеллекттің арқасында ЖІӨ-нің жыл сайынғы өсімі 2-3% болуы ықтимал. Бұл мүмкіндікті еліміздің экономикаларын дамыту үшін пайдалану қажет», — деді Қазақстан премьер-министрі Олжас Бектенов өз сөзінде.
Бектенов ИИ дамуы үшін үш негізгі аспектіні атап өтті.
«Біріншісі — адами капиталды дамыту. Дүниежүзілік ИИ моделі бәсекелестіктен ынтымақтастыққа ауысып жатыр. Сала көшбасшылары бірігіп, зерттеу жобаларын бірлесіп жүзеге асырады. Арнайы платформаларда энтузиасттар өз әзірлемелерімен ортақ прогресс үшін бөліседі. Біз бұл тәжірибені өзіміздің және бірлескен әзірлемелеріміз үшін пайдалануға тиіспіз.
Мемлекет басшысы «Алем AI» халықаралық ИИ орталығы негізінде құзыреттер экожүйесін құруды бастамашылық етті, ол биыл Астанада ашылады. Орталық жетекші IT-компанияларды, зертханаларды, стартаптарды және білім беру ұйымдарын бірлескен жұмыс үшін біріктіреді. ЕАЭО елдерінің бірлескен жобаларын жүзеге асыру үшін осы орталықта күш-жігерді біріктіру ұсынылуда.
Сонымен қатар, IT-мамандарды оқытуға ғана емес, сонымен қатар ИИ-ді күнделікті өмірде тиімді пайдалануға кешенді тәсілді қамтамасыз ету маңызды. Қазақстанда осы салада 1 млн адамды оқыту жоспарлануда», — деді Бектенов.
Екінші аспект ретінде цифрлық инфрақұрылымды дамыту және технологияларға қолжетімділікті атап өтті.
«Дүниежүзілік тәжірибе көрсеткендей, инфрақұрылды қарапайым арттыру тиімсіз болып қалуда, әсіресе есептеу қуаттарының құнының өсуі мен технологияларды экспорттау ережелерінің қатаюы ескеріле отырып. Қытайдың DeepSeek және 01.AI модельдері минималды шығындармен үлкен тілдік модельдерді әзірлеуге болатынын дәлелдеді.
Өз LLM және мультимодальды модельдерге көшу келесі маңызды қадам болып табылады. Бұл технологиялар мәдени құндылықтарды сақтау, шешімдерді жергілікті нарықтарға бейімдеу және деректер қауіпсіздігін арттыруға мүмкіндік береді», — деп атап өтті Бектенов.
Бектеновтың соңғы пункті ИИ үшін институционалдық негізді дамыту болды, ол Қазақстанда заңнама және басқа да бағыттар бойынша не істеліп жатқанын айтты.
«Қазақстанда Жасанды интеллект комитеті құрылды және ИИ бойынша ұлттық стратегияның негізі болатын концепция бекітілді. Инновацияларды дамыту үшін құқықтық базаны қамтамасыз ететін заң жобасы дайындалды, ол саладағы реттеу мен ынталандыру арасында теңгерімді қамтамасыз етеді.
Сондай-ақ, Президент жанындағы ИИ дамуы жөніндегі кеңес құрылуда, ол отандық және халықаралық сарапшыларды озық тәжірибе мен технологияларды интеграциялау үшін біріктіреді.
Astana Hub базасында перспективалық жобаларды қолдау үшін 1 миллиард доллар көлеміндегі венчурлық инвестициялар қоры құрылды. Astana Hub технологиялық прогресс пен инновациялардың өңірлік орталығы болып табылады, жылына 1 миллиард доллардан астам жалпы табысы бар 1,5 мыңнан астам қатысушыны біріктіреді, оның ішінде ИИ саласындағы 150 стартап бар», — деді премьер-министр.
Форум аясында мәтіннен толықтай жасанды интеллектпен жасалған видео көрсетілді.
Бектеновтың айтуынша, ИИ саласындағы стартаптардың дамуы экономикада революциялық өзгерістерге ықпал етеді, бірақ бұл қиындықтар мен теріс сәттерсіз болмайды.
«Біз ынтымақтастыққа ашықпыз және жаңа жобаларды қолдауға дайынбыз. Дегенмен, қиындықтарды да ескеру маңызды. Олардың арасында:
- ИИ-дің еңбек нарығына әсері және мамандарды қайта даярлау қажеттілігі.
- Этикалық мәселелер, қоғамдық пікірді манипуляциялау қауіптері.
- Экологиялық салдарлар мен энергетикаға жүктеме.
- Әртүрлі елдер мен әлеуметтік топтарға ИИ технологияларына тең қолжетімділікті қамтамасыз ету.
- ИИ-ді басқару және бақылау.
Бүгінгі форум осы мәселелерді талқылау үшін бірегей мүмкіндік береді. Көптеген қатысушылар мұнда қажетті шешімдерді табады және тәуекелдерді азайта алады деп сенемін», — деді ол.
Digital Almaty 2025 өнеркәсіптегі түбегейлі өзгерістер мен жасанды интеллекттің жаһандық индустрияға әсеріне арналатын болады. AI технологиялары өндірістік процестердің тиімділігін, қауіпсіздігін және тұрақтылығын арттырудың негізгі драйверіне айналуда. Industrial AI-ды автоматтандыру, болжау және күрделі өндірістік тізбектерді оңтайландыру үшін пайдалану өнеркәсіп секторын интеллектуалды басқару үшін жаңа мүмкіндіктер ашады. Екі күндік іс-шараға 40 мыңнан астам қатысушының келуі күтілуде.