Мемлекеттің ВАП саясатының тиімділігін аудиттеу барысында жекешелендіру процесін реттейтін нормативтік-құқықтық базада кемшіліктер анықталды.
Бұл туралы мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев өз қоғамдық сөздерінде бірнеше рет мәлімдеді. Атап айтқанда, биылғы жылдың ақпан айында ҚР Үкіметінің кеңейтілген отырысында жекешелендіру жоспарларын жүзеге асыру бірдей мәселелермен бетпе-бет келетінін атап өтті.
Мысалы, мемлекеттік аудит барысында бар болған жағдайлар ұқсас жекешелендіру объектілерін бағалау кезінде түрлі тәсілдер мен әдістерді қолдануға мүмкіндік бергені, алдағы сауда-саттықтың ақпараттық жариялылығын қамтамасыз етпегені, және кепілдік жарнасының максималды мөлшерін 30 мың МРП деңгейінде шектегені анықталды.
Сонымен қатар, сұратылмаған кепілдік жарналарын жұмсау тәртібі қарастырылмаған, реттелмеген ережелер мен әлеуетті сыбайлас жемқорлық тәуекелдері, сондай-ақ басқа да кемшіліктер болды.
Аудиттің нәтижелері бойынша ҚР Қаржы министрлігіне 2011 жылы бекітілген жекешелендіру объектілерін сату ережелеріне қажетті өзгерістер мен толықтыруларды әзірлеу тапсырылды. Нәтижесінде олар 2023 жылғы 26 қазанда ҚР Үкіметінің қаулысымен енгізілді.
Енді саудаға қатысу үшін енгізілетін кепілдік жарна жекешелендіру объектісінің бастапқы бағасының 15% құрайтыны бекітілді.
Мемлекеттік мүлік реестрінің порталында сауда өткізу туралы хабарландыру жарияланғаннан кейін, сатушы өз аудиториясын бар интернет-ресурс немесе әлеуметтік желілер арқылы қосымша хабардар етуі қажет.
Кепілдік жарнамен байланысты барлық әрекеттер, оның ішінде блоктан босату және қайтару, пайдаланушының электрондық әмияны арқылы бір ғана сауда операторы тарапынан жүзеге асырылады.
Бұл ретте, бір ғана оператор кепілдік жарналарын арнайы транзиттік шотқа түсірілген жағдайда пайдалана алмайды, себебі олар өз активтері ретінде танылады.
Мемлекеттік аудиттің қорытындылары бойынша ұсыныстар мен тапсырмалардың орындалуы ҚР Жоғарғы аудиторлық палатасының бақылауында.