Отбасы – қоғамның негізі: Қазақстан мен Ресейдің құндылықтарды нығайтудағы тәжірибесі.

Іс-шараға парламент мүшелері, мемлекеттік және қоғамдық тұлғалар, екі елдің сарапшылары қатысты, деп хабарлайды DKnews.kz.

Кездесуді ашқан Қазақстанның Ресейдегі Елшісі Даурен Абаев Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев саяси реформалар мен заңнамаға енгізілген өзгерістер аясында отбасы институтын нығайту, әйелдердің құқықтарын қамтамасыз ету және балалардың қауіпсіздігіне үлкен көңіл бөлетінін еске салды. Ол отбасылық саясат мәселелері бойынша дөңгелек үстелдің соңғы жылдардағы Қазақстан-Ресей ынтымақтастығындағы алғашқы іс-шара екенін атап өтті.

«Қазақстан үшін де, Ресей үшін де отбасы – қоғамды цементтейтін негіз қалаушы ұлттық құндылықтардың бірі. Бізде бөлісетін тәжірибе бар, бір-бірімізден үйренетін нәрселер бар» Даурен Абаев

Мемлекеттік Думаның отбасы, әке-шешелік, аналық және балалар құқықтарын қорғау жөніндегі комитетінің төрағасы Нина Останина мұндай іс-шаралардың Африка, Оңтүстік-Шығыс Азия, Латын Америкасы елдерінің әріптестерімен тұрақты түрде өткізілетінін, ал жақын көршілермен бұл тақырып алғаш рет талқыланып отырғанын айтты. Ол РФ-ның отбасылық-демографиялық саясат саласындағы заң шығарушылық тәжірибесімен бөлісті. Парламентарий Ресейде отбасы мен балаларды қорғау, сақтау, нығайту және дәстүрлі отбасылық құндылықтарды ілгерілету қажеттілігі туралы Қазақстанның Отбасы кодексінің нормалары жетіспейтінін мойындады.

Өз тарапынан, Мажилис депутаты Никита Шаталов республика халқының жастар үлесінің үлкен екенін ескере отырып (20 миллион қазақстандықтың 7 миллионы 18 жасқа дейінгі жастар, ел тұрғындарының орташа жасы – 32 жыл), дәстүрлі отбасылық құндылықтарды дамыту мен сақтау, балаларды қолдау мен қорғауға бағытталған нақты шаралар қабылданып жатқанын атап өтті. Оның айтуынша, әр ауданның отбасыларды қолдау орталықтары жұмыс істейді, қиын өмірлік жағдайларда адресаттық қолдау ұйымдастырылады, кәмелетке толмағандарға көмек көрсету бағдарламалары іске асырылады және отбасы мен балаларға қарсы қылмыстар үшін жауапкершілік күшейтілді.

Тақырыпты Қазақстан Республикасындағы адам құқықтары жөніндегі уәкіл Артур Ластаев жалғастырды. Оның айтуынша, отбасы мен зорлық-зомбылықпен күресті қолдауда дағдарыс орталықтарының ашылуы маңызды қадам болды: қазіргі уақытта елде 50-ден астам дағдарыс орталығы бар, өткен жылы олардың қызметтерін 4 мыңнан астам адам пайдаланды. Әйелдердің құқықтары мен балалардың қауіпсіздігіне қатысты заңнамаға енгізілген өзгерістердің нәтижесінде, отбасылық зорлық-зомбылықты алдын алу саласындағы басты жаңалық – құқық бұзушылықтарды тіркеу тәртібінің өтініш беруден анықтау тәртібіне көшуі болды.

Ресей Федерациясындағы адам құқықтары жөніндегі уәкілдің жұмыс аппаратының жетекшісінің орынбасары Тарас Федотов Ресейдегі отбасылық-демографиялық саясат саласындағы негізгі жұмыс бағыттары туралы айтты. Мәселен, өткен жылы 2030 жылға дейін әйелдер мүддесінде ұлттық әрекет стратегиясын іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары бекітілді, бала туу және тәрбиелеу бойынша біртұтас ай сайынғы жәрдемақы енгізілді, жетім балаларға тұрғын үй сертификаттарын алу мүмкіндігі берілді және федералдық әлеуметтік жәрдемақылар индекстелді.

Қазақстан Республикасының Ресей Федерациясындағы Бас прокуратурасының арнайы өкілі Канат Амрин отбасылық және тұрмыстық зорлық-зомбылықты алдын алу және онымен күресу саласындағы құқық қолдану тәжірибесімен бөлісті. Атап айтқанда, әртүрлі ақпараттық жүйелерді интеграциялау арқылы отбасылардың әлеуметтік портретін жасауға мүмкіндік беретін Цифрлық отбасы картасы енгізілуде. Бұл шаралар мемлекеттік органдарға уақытында анықтап, алдын алу жұмыстарын жүргізуге мүмкіндік береді.

Ресей Федерациясы Президенті жанындағы азаматтық қоғамды дамыту және адам құқықтары жөніндегі кеңестің төрағасының орынбасары Ирина Киркораның пікірінше, бүгінгі таңда біздің елдеріміздің отбасы – бұл ең алдымен, бір-бірімен байланыс және қолдау екенін түсінуі бар.

««Менің үйім – менің қамалым» қағидасы әрбір адам үшін өмірдің негізгі элементі болып табылады. Әлемдік деңгейде бұл жүйені бұзуға, басқа тенденциялар мен тәжірибелерді көрсетуге тырысқанымен, бұл біздің өмірімізде қолдау таппайды. Бір-бірімізге деген сүйіспеншілік пен құрмет – бұл тек отбасындағы, сонымен қатар мемлекеттер арасындағы өзара әрекеттесудің негізі» Ирина Киркора

Қолданбалы этнополитикалық зерттеулер институтының директоры, Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы қоғамдық сенім ұлттық кеңесінің мүшесі Талгат Калиев қазіргі кезеңдегі отбасы институтының негізгі трендтері мен сын-тегеуріндері туралы тоқталды. Олардың қатарында – некенің өмірлік приоритеттер жүйесіндегі рөлінің төмендеуі, некеге тұру мен бірінші баланың туу жасын ұлғайту, жастардың ата-аналарынан тезірек бөлініп кетуге ұмтылуы, өмірді серіктесінен тәуелсіз қамтамасыз ету қабілеті, әлеуметтік желілердің отбасылық өмірдің ғасырлар бойы қалыптасқан нормаларына әсері. Мысалы, бүгінгі таңда табысты неке материалдық әл-ауқат тұрғысынан ғана мақсатқа айналды, ал қарым-қатынастың гармониясы назардан тыс қалды.

Осыған байланысты, отбасы институтын сақтау қажеттілігі, тиімділігі мен аса маңыздылығы туралы психология-психоаналитик, Ресей психотерапевтік лигасының мүшесі, әйелдер, отбасы, балалар және жасөспірім психологиясы мәселелері бойынша сарапшы Лариса Бедова айтты. Оның пікірінше, қазіргі агрессия, физикалық және психологиялық зорлық-зомбылықтың жоғары деңгейінде отбасы институты қауіп-қатерде.

Сонымен қатар, оптимизмді жоғалтпауға ғылыми жетекші «Еуразиялық мониторинг» аналитикалық зерттеулер орталығының директоры Таисия Мармонтова шақырды. Мысалы, ол Қазақстан мен Ресейде мерекелерді бір отбасының дастарханында қарсы алу керемет дәстүр болып қалғанын үлкен қанағатпен атап өтті.

Дөңгелек үстелдің қорытындысын шығара отырып, оның қатысушылары талқыланған мәселелердің екі ел үшін де ортақ, маңызды және өзекті екенін мойындады. Мұндай іс-шараларды әрі қарай өткізіп, тәжірибе алмасу, күш-жігерді біріктіру және жаңа мағыналарды бірлесіп іздеу ұсынылды. Белгілі болғандай, бұған біртұтас ақпараттық және мәдени кеңістік аясындағы өзара әрекет, жақын рухани құндылықтар мен ортақ моральдық-этикалық бағдарлар үлкен көмек бола алады.