Мәжіліс депутаты Екатерина Смышляева жасанды интеллект (ЖИ) туралы заң жобасын таныстырды. Жаңа құжат Қазақстан экономикасына технологияны енгізу үшін ашық құқықтық негіз жасауға арналған, деп хабарлайды Kapital.kz бизнес ақпарат орталығының тілшісі.
«Тек 2-3 жыл бұрын әлемнің ешбір юрисдикциясы бұл технологияны заң деңгейінде реттеу мәселелеріне назар аударған жоқ, өйткені бүгінгі күні үлкен технологиялық бәсекелестік жүріп жатыр, және біз әр елдің технология үшін барынша қолайлы жағдайлар жасауды қалайтынын көреміз, сондықтан бірқатар мәселелерде бірінші болып қалу үшін. Дегенмен, технологияның жылдам дамуының жанама әсерлері пайда болды – авторлық құқық, қауіпсіздік, салаға ұзақ мерзімді инвестиция тарту мәселелері туындады», — деді Екатерина Смышляева мәжілістегі құқық сағатында.
Оның айтуынша, әлемнің барлық елдері реттеу модельдеріне назар аударуды бастады, қазіргі уақытта ЖИ-ны реттеудің ең ауқымды актісі — Еуропалық акт.
«Егер біз заң жобамызды дұрыс әзірлесек, онда бұл әлемдегі екінші юрисдикция болады, онда жасанды интеллектке арналған жеке заң болады. Келесі мәселе — бүгінгі күні жасанды интеллект салаға өте үлкен әсер етеді, ол экономикасының барлық салаларына енгізілуде, және бүгінгі күні бұл процесс ауыртпалықсыз өтетіні өте маңызды. Егер солай болса, онда инвестициялар тартылатын болады, және экономика салалары бағдарланатын болады. Тағы бір шақыру — авторлық құқықтар мен деректерді қорғау, сондай-ақ жасанды интеллект шешімдеріне жауапкершілік», — деп атап өтті депутат.
Ол заң жобасы 7 бөлім мен 27 баптан тұратынын және ЖИ саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейтінін атап өтті.
«Цифрлық заңнамасында біз технологиялық нейтралитет принципін сақтауға тырысамыз, яғни жеке технологияларға заңдар немесе нормалар арнамау. Бірақ бұл жағдайда технология соншалықты ерекше, ол айналасында ерекше қоғамдық қатынастар түрін тудырады — біз оларды реттеуді жоспарлап отырмыз. Ең басты және негізгі принциптер: бірінші — ашықтық және түсініктілік, ал екінші — технология алдында адамның әл-ауқатын басымдық ретінде қарастыру. Екінші мәселе ЖИ технологиясы қолданылатын барлық салаларға тән. Бұл, егер технологияның қарқынды дамуын қауіпсіздік немесе адам әл-ауқаты үшін шектеу қажет болса, онда шектеулер енгізілетінін білдіреді. Ал үшінші принцип — деректердің қауіпсіздігі мен қорғалғандығы», — деп нақтылады Екатерина Смышляева.
2024 жылдың соңында Қасым-Жомарт Тоқаев Жасанды интеллекттің Халықаралық орталығы Alem.AI-ға барды, ол Қазақстанды ЖИ-ға бағдарланған мемлекетке айналдыру үшін құрылып жатыр. Мемлекет басшысына Nur Alem саласында орналасатын Alem.AI Жасанды интеллект орталығының концепциясы таныстырылды. Сондай-ақ, Қазақстан Жасанды интеллект бойынша Глобалдық серіктестікке (GPAI) қосылуды жоспарлап отыр.
Цифрлық технологиялар және жасанды интеллектті енгізу туралы премьер-министр Олжас Бектенов кеңейтілген үкімет отырысында айтты. Ол әлеуметтік қорғау, экология, төтенше жағдайлар, өнеркәсіп салаларында үлкен деректер негізінде шешім қабылдауда ЖИ-ды қолданатынын хабарлады. Ал президент Қазақстанда жасанды интеллектті дамытуға жеделдетуді тапсырды.